Dù khẩu trang đang “cháy hàng” vì đại dịch virus Corona, nhưng liệu người tiêu dùng đã chọn mua và sử dụng đúng cách?

CƠ CHẾ LAN TRUYỀN CỦA VIRUS CORONA

Theo Bác sĩ Nguyễn Hồng Hà (Phó Chủ tịch Hội Truyền nhiễm Việt Nam) khả năng lây nhiễm virus Corona cao nhất là khi tiếp xúc với bệnh nhân ở khoảng cách 2 mét. Chủng virus này không tự lây nhiễm qua không khí. Thay vào đó, virus Corona bám trên các hạt hơi nước, dịch tiết (ho, hắt hơi)… của người bệnh.

Theo nguyên tắc đó, phòng tránh virus Corona bằng nguyên tắc che chắn hệ hô hấp là đúng. Tuy vậy, bên cạnh đó cần lưu ý các tiếp xúc khác như thao tác sử dụng khẩu trang. Các thói quen mút tay, dụi mắt… cũng có thể lây nhiễm virus còn đọng lại trên các vật thể như tiền mặt, tay nắm cửa… (theo bác sĩ Trương Hữu Khanh – Trưởng phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Nhi đồng 1).

Trong khi đó, Tiến sĩ Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới Bệnh viện Chợ Rẫy khẳng định trong môi trường có nắng, nhiệt độ cao, tuổi thọ chung của virus họ corona khi ra khỏi cơ thể người khá ngắn, sau 3 – 5ph có thể bị tiêu diệt.

Virus Corona không có khả năng sinh tồn lâu dài ngoài không khí.

Hiểu rõ cơ chế lan truyền của virus Corona không chỉ giúp bạn hiểu rõ các nguyên tắc sử dụng thiết bị phòng tránh virus mà còn giúp ổn định tâm lý, tập trung vào các phương án phòng bệnh chính xác.

Theo ông Lê Thanh Hải (Viện trưởng Viện Trang thiết bị và Công trình y tế), người bệnh khạc nhổ hoặc hắt hơi sẽ làm dịch tiết chứa virus Corona phát tán trong không khí. Thông thường những hạt dịch tiết có kích thước trên 5micromet sẽ tự rơi xuống đất, chỉ có những hạt dịch tiết trên 5 micromet (rất ít) sẽ lơ lửng trong không khí.

Vì thế, không cần phải quá lo ngại về khả năng “đi đường bỗng nhiên nhiễm bệnh”. Hãy chú ý tránh đi vào đám đông nếu không cần thiết, đặc biệt là khi bạn ở trong vùng đã có người nhiễm virus Corona. Đó mới là phòng tránh virus khoa học, hiệu quả.

Hãy học thuộc quy tắc chống lây nhiễm virus Corona.

CÁC MỨC PHÒNG TRÁNH VIRUS CỦA KHẨU TRANG Y TẾ

Theo tiêu chuẩn quốc tế, một chiếc “khẩu trang y tế” đúng nghĩa có tối thiểu 3 lớp.

• Lớp ngoài cùng thường có màu sẫm và bóng loáng hơn vì sử dụng vải chống thấm. Đây là lớp chống các hạt nước bọt chứa vi khuẩn, virus… từ bên ngoài bị hít thẳng vào. Khẩu trang có lớp lọc không đủ hẹp để ngăn virus vẫn có thể giữ virus ở mặt ngoài là nhờ lớp chống thấm này.
• Lớp giữa (có thể từ 1  – 2 lớp) là lớp lọc – cũng là lớp tạo nên chất lượng thực sự của khẩu trang. Hai yếu tố quan trọng của lớp lọc đó là kích thước mắt vải và chất kháng khuẩn. Hầu hết khẩu trang y tế 3 lớp loại thường không có chất kháng khuẩn. Khi đó, các loại dùng than hoạt tính làm lớp lót giữa lại có đến 95% khả năng ngăn chặn virus (theo Medicalnewstoday – một trong những trang tin Y tế hàng đầu nước Mỹ).
• Lớp trong cùng áp sát da mặt thường dùng vải mịn và dễ thấm nước. Lớp này giúp hạn chế khe hở khẩu trang và giữ hạt hơi nước, virus… từ chính người đeo. Nếu đã nhiễm dịch, ít nhất bạn có thể giữ an toàn cho người thân và gia đình.

Các loại khẩu trang có mức phòng chống khác nhau, hãy chọn lựa kỹ lưỡng.

N95 hiện là một trong những mẫu khẩu trang có khả năng phòng tránh virus tốt nhất. Loại này chặn bất cứ hạt vật chất nào lớn hơn 0,075 micromet trở lên. Trong khi đó, virus Corona có kích cỡ lên đến 0,08 – 0,12 micromet. N95 cũng được sử dụng trong quy trình cách ly bệnh nhân virus Corona tại Mỹ.

Thư viện y khoa quốc gia Mỹ cũng khẳng định cồn có khả năng tiêu diệt virus đến 70-95%. Vậy nên, cồn và các chế phẩm khác như nước rửa tay sát khuẩn chứa cồn cũng có thể dùng để phòng chống virus Corona.

Khẩu trang chống nắng không đảm bảo khả năng phòng dịch cúm virus Corona.

PHÒNG TRÁNH VIRUS NHƯ THẾ NÀO GIỮA MÙA “CHÁY HÀNG” KHẨU TRANG?

Có thể nhận thấy, khẩu trang không phải “vũ khí” phòng dịch duy nhất. Hãy chú ý các điều sau:

• Các giọt nước bọt chứa virus Corona có thể sống sót ngoài không khí sau một quãng thời gian. Nếu đi vào vùng có dịch, virus Corona có thể tồn tại ở mặt ngoài khẩu trang. Vì thế, cần tránh việc chạm vào vùng mặt dù vô ý hay cố ý. Nên rửa tay bằng dung dịch sát khuẩn sau mỗi lần như thế để phòng tránh virus tốt hơn. Bạn cũng nên thay khẩu trang thường xuyên để tránh việc virus Corona theo độ ẩm thấm từ từ vào khẩu trang cũ.
• Một số khẩu trang y tế đặc biệt như N95 khá khó đeo. Bạn cần lưu ý hướng dẫn sử dụng và đảm bảo không để khe hở.
• Khẩu trang y tế là loại dùng một lần, nên bỏ vào thùng rác có nắp hoặc tiêu hủy.
• Trong trường hợp bất khả kháng, không thể tìm được khẩu trang mới, bạn có thể dùng dung dịch cồn y tế hoặc nước rửa tay sát khuẩn để diệt trùng cả hai bề mặt. Bạn cũng có thể “chế” khẩu trang y tế bằng cách dùng cồn tẩm ướt khăn giấy và lót trong khẩu trang chống nắng thông thường. Tuy vậy, đây là cách “vạn bất đắc dĩ” và không được ngành y ủng hộ.
• Tránh tiếp xúc với nơi đông người, chật chội… khi không có biện pháp bảo hộ.

Đọc thêm: Cách phòng tránh virus Corona – viêm phổi Vũ Hán cho trẻ em